Μπόλια
Η γιορτή του Αγίου Ανδρέα σηματοδοτεί την αρχή του χειμώνα. Στο τόπο μας η μετάβαση αυτή γιορτάζεται με τα μπόλια. Τα μπόλια είναι ένα μείγμα από πολλούς και διαφορετικούς σπόρους, που βράζουν σε μια μεγάλη κατσαρόλα. Οι συνηθισμένοι σπόροι λοιπόν ήταν ντόπια όσπρια, όπως φασόλια, ρεβίθια, καλαμπόκι, σιτάρι, φάβα, κουκιά κ.λ.π. Στο πιάτο προστίθενται καρύδια και μέλι (ή πετιμέζι).
Η προετοιμασία τους ξεκινούσε από την προηγούμενη μέρα, με το μούλιασμα των δυσκολόβραστων καρπών. Επειδή πολλοί και διαφορετικοί σπόροι απαιτούσαν μεγάλους χρόνους βρασμού, η διαδικασία κρατούσε πολύ ώρα. Συνεχής τροφοδοσία της φωτιάς όλο το βράδυ, και καλή παρέα.
Στην Ευρυτανία το έθιμο αυτό πραγματοποιείται στη γιορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου και ονομάζονται πολυσπόρια. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, σχετίζεται με τη σπορά και την ελπίδα για καλή σοδειά.
Πρόκειται για έθιμο με αρχαιοελληνική προέλευση: Τα Πυανόψια ή Πυανέψια ήταν γιορτή προς τιμή του Απόλλωνα με αναίμακτη θυσία καρπών και φρούτων, των πρώτων καρπών μετά τη συγκομιδή. O Λυκούργος αναφέρει πως στην Αθήνα η γιορτή αποκαλούνταν Πυανόψια, ενώ οι υπόλοιποι Έλληνες την αποκαλούσαν Πανόψια, επειδή «φαίνονταν όλοι οι καρποί» (πάντας τοὺς καρποὺς τῇ ὄψει).
Η γιορτή γίνονταν στις 7 του ομώνυμου μήνα (μάλλον στις 23 Νοεμβρίου). Η ετυμολογία της λέξεως σημαίνει «ημέρα της φασολάδας» (κύανα=κουκιά, έψω=βράζω). Έβραζαν κάθε είδους όσπρια και δημητριακά και προσέφεραν μια πιατέλα στον θεό Απόλλωνα, τον Ήλιο, την Αθηνά λαι τις Ώρες, για να ευχαριστήσουν τους θεούς για την περασμένη σοδειά και να ζητήσουν την εύνοιά τους για την επερχόμενη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου