''Τα Ηπειρώτικα πανηγύρια σήμερα'': Ο χαιρετισμός του Προέδρου Γιώργου Οικονόμου, στην εκδήλωση της ΠΣΕ

Αγαπητοί συμπατριώτες

Αγαπητοί φίλοι της Ηπείρου και της Λαϊκής Παράδοσης

Ήπειρος, Ηπειρώτες και Παράδοση, στο διάβα των χρόνων, καθίστανται έννοιες, όλο και περισσότερο, συνώνυμες. Είναι τέτοια η αγάπη των Ηπειρωτών για την Παράδοση, τέτοια η προνομιακή σχέση μας, μαζί της που η Παράδοση αποτελεί ένα αναπόσπαστο στοιχείο ταυτότητας για εμάς τους Ηπειρώτες. Όπου κι αν βρεθούμε, όσο μακριά κι αν ζούμε από τη μάνα - Ήπειρο, η σχέση μας με την παράδοση είναι ο άκοπος ομφάλιος λώρος με την καταγωγή μας, την προγονική μας ρίζα. Οι ξενιτεμένοι μας, οι φορείς της Ηπειρώτικης Αποδημίας, οι Αδελφότητες, οι Σύλλογοι, οι Ενώσεις, οι Ομοσπονδίες, πρωτοστατούν στον αγώνα για τη διάσωση, τη διάδοση και την προβολή της Ηπειρώτικης Παράδοσης σε τόπους μακρινούς και περιβάλλοντα τελείως αλλιώτικα από το φυσικό και κοινωνικό χώρο της επιβίωσής της.

Ο αγώνας των αποδήμων Ηπειρωτών για την παράδοσή μας είναι αδιάκοπος, πολύτροπος και καρποφόρος. Μόνο τυχαίο δεν είναι το ότι ο κορυφαίος φορέας της Ηπειρώτικης Αποδημίας, η αγκαλιά για όλους τους ξενιτεμένους Ηπειρώτες, η Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία Ελλάδας, αφιερώνει κάθε χρονιά, την κορυφαία της εκδήλωση στην Ηπειρώτικη Παράδοση. Και αυτή η εκδήλωση, η «ΠΙΤΑ ΤΟΥ ΗΠΕΙΡΩΤΗ», έχει θεσμοθετηθεί στη συνείδηση όχι μόνο των εκατοντάδων χιλιάδων αποδήμων Ηπειρωτών της Αττικής αλλά και στη συνείδηση όλων των ξενιτεμένων, από όπου κι αν προέρχονται, σαν η κορυφαία πολιτιστική εκδήλωση αποδήμων κάθε χρόνο στην Αθήνα. 

Και από κοντά, οι εκδηλώσεις των συλλόγων των Αποδήμων Ηπειρωτών, σε κάθε γωνιά της Αττικής, σε κάθε περιοχή της Ελλάδας, εκδηλώσεις μαζικές, λαϊκές, καταξιωμένες ευρύτερα στον κοινωνικό τους χώρο, πρεσβεύουν επάξια την Ήπειρο σε όλη την Αθήνα, σε όλη την Ελλάδα.

Ακόμα και σε εποχές δύσκολες, σε συνθήκες οικονομικής και κοινωνικής εξάντλησης λόγω της παρατεινόμενης και εντεινόμενης κρίσης, ο αγώνας για την παράδοση και τον πολιτισμό δεν υποστέλλεται, απεναντίας αναβαθμίζεται κι ενισχύεται! Γιατί η παράδοση, μας θέλει όλους μαζί, όπως και οι καιροί μας, για να μπορέσουμε όλοι μαζί να αντιπαλέψουμε την κρίση, όλοι μαζί να διαβούμε αντίκρυ, όσο γίνεται πιο αλώβητοι, πιο ορθοστατούντες!

Σε τέτοιους καιρούς, οι ξενιτεμένοι Ηπειρώτες ίσως είμαστε οι μόνοι που μπορούμε, ακόμη και σε τόσο δύσκολες εποχές, να ανταμώνουμε τόσο μαζικά, τόσο εγερτήρια, τόσο δημιουργικά, στον κοινό τόπο της παράδοσης, εκπέμποντας μηνύματα πολύτιμα και δυσεύρετα, με γενικότερη αξία και σημασία. Δεν καυχιόμαστε για αυτή τη μοναδικότητα, για αυτό δίνουμε το χέρι μας και σε όλους τους απόδημους από όλη την Ελλάδα, να ενισχύσουν κι εκείνοι τους πολιτιστικούς δεσμούς τους, τη δράση τους. 

Για αυτό, εδώ και τέσσερα χρόνια, προσκαλούμε τους Κρήτες, τους Πόντιους, τους Θράκες, τους Καρπάθιους στην «ΠΙΤΑ ΤΟΥ ΗΠΕΙΡΩΤΗ», στήνοντας «ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΕΣ ΓΕΦΥΡΕΣ» σε όλη την Ελλάδα! Για να σμίξουν οι παραδόσεις μας, να αλληλοστηριχθούν, να βοηθήσουμε, όλοι μαζί, στην διάσωσή τους και τη διάδοσή τους.

Όμως, η διάσωση και η διάδοση της παράδοσής μας δεν είναι θέμα πρωτίστως εκδηλώσεων, όσο καλές, όσο πετυχημένες κι αν είναι αυτές. 

Ο αυθεντικός στίβος της παράδοσης είναι τα πανηγύρια του λαού μας κι εκεί είναι που κρίνεται, σε μεγαλύτερο βαθμό, η επιβίωσή της. 

Αυτό ισχύει ακόμα περισσότερο για χώρους κι ανθρώπους, όπως η Ήπειρος, η Ηπειρώτικη Αποδημία και οι Ηπειρώτες, που διασώζουμε μια ζωντανή σχέση με την παράδοση, για όσους υπερασπιζόμεστε μια Ζώσα Παράδοση. Για όσους αποστρεφόμαστε τη στείρα μουσειοποίηση της παράδοσης, όσους απορρίπτουμε το αγοραίο φολκλόρ και την εμπορευματοποίησή της, όσους δεν καθηλωνόμαστε από άνευρες αναβιώσεις, όσους αναζητούμε μέσα της τη φλέβα του λαού μας, τις σκιές των λησμονημένων προγόνων μας, την άρρηκτη αλυσίδα που συνέχει μνήμη, γενιές, αγώνες, αιώνες τώρα. Όσους αναζητούμε στην παράδοση αυτόν τον μονάκριβο, αναντικατάστατο μίτο που θα μας βοηθήσει να διαβούμε, όλοι μαζί, τους σύγχρονους λαβυρίνθους.

Σε όλους αυτούς απευθύνεται το Διοικητικό Συμβούλιο της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδας, ανοίγοντας ένα κύκλο εκδηλώσεων για την Παράδοση σήμερα, ξεκινώντας από τον αυθεντικό της στίβο, τα Ηπειρώτικα Πανηγύρια.

Προσκαλούμε σε ανοιχτό διάλογο κάθε συμπατριώτη, κάθε φίλο της παράδοσης, κάθε φορέα της Ηπειρώτικης Αποδημίας. Ένα διάλογο «για όσα πονάμε και όσα μας πονάνε στα Ηπειρώτικα Πανηγύρια και στην Παράδοσή μας σήμερα». Ένα διάλογο που δεν θέλει να χαϊδέψει αυτιά και να αποκοιμίσει συνειδήσεις, μέσα από ανέξοδους μονολόγους αυτοϊκανοποίησης και  δεοντολαγνείας. Η Πανηπειρωτική προσκαλεί σε ένα ζωντανό διάλογο για τη ζωντανή Παράδοσή μας, θέλοντας να αφυπνίσει τη σχέση και τους ρόλους ευθύνης που έχουμε όλοι μαζί της, σαν φορείς και σαν πρόσωπα. Γιατί έχουμε όλοι ευθύνη για όσα ζούμε στα Πανηγύρια μας, για όσα αξίζει να διασώσουμε και να διαδώσουμε, όσα πρέπει επειγόντως να αλλάξουμε πριν μας αλλοτριώσουν εκείνα.

Η επελαύνουσα εμπορευματοποίηση, η χυδαία σκύλευση ηχοχρωμάτων και ρεπερτορίου, η εκπορευόμενη από την παγκοσμιοποίηση καταθλιπτική ομογενοποίηση και ισοπέδωση , αλλοιώνουν την παράδοσή μας κάτω από τις προκρούστειες νόρμες τους, αλλοτριώνουν τη σχέση μας μαζί της. Ιδιαίτερα, μάλιστα, αλλοτριώνουν τη σχέση της νεολαίας μας που, για πρώτη φορά έρχεται σε επαφή μαζί της μέσα από τέτοια πανηγύρια και αυτά που βλέπει, όλη αυτή την αποκρουστική παθολογία, τα συγχέει ή και τα ταυτίζει με την παράδοση.

Όλα αυτά - και άλλα πολλά - καλούμαστε σήμερα να τα κουβεντιάσουμε σε όλη τους την έκταση, σε όλο τους το βάθος, με πλήρη ειλικρίνεια και ευθύνη - γιατί ευθύνη έχουμε όλοι μας. Και αυτή η ευθύνη πολλαπλασιάζεται στο έδαφος της απραξίας ή της σιωπηλής ανοχής ή και της σύμπλευσης με την σκύλευση των πανηγυριών, την αλλοίωση και την αλλοτρίωση της παράδοσης.  

Ανοίγοντας τον κύκλο εκδηλώσεων για την Παράδοση σήμερα, ανοίγοντας το φετινό κύκλο εκδηλώσεων στο Πνευματικό Κέντρο Ηπειρωτών, εκ μέρους του Δ.Σ., απευθύνω εγκάρδιες ευχαριστίες σε όσους προετοίμασαν εισηγητικές παρεμβάσεις και σε όσους θα πάρουν το λόγο στη συνέχεια. Κάθε παρέμβαση έχει την αξία της, τη σημασία της, τη συνεισφορά της σε όσα, όλοι μαζί πασχίζουμε με αυτές τις εκδηλώσεις αλλά και με την όλη δράση μας.

Ευχαριστούμε την ηπειρώτικη κομπανία του Δημήτρη Ζιάγκα που ανταποκρίθηκε εθελοντικά στο κάλεσμά μας και κάποια στιγμή θα πάρει τη σκυτάλη απόψε - γιατί κουβέντα για τα πανηγύρια, έτσι, ξεροσφύρι δεν γίνεται - και είμαστε σίγουροι ότι θα την έχουμε μαζί μας και στις άλλες εκδηλώσεις της Πανηπειρωτικής.

Ευχαριστούμε, επίσης, τη μη κερδοσκοπική «Άπειρος/Διεθνές Φεστιβάλ Πολυφωνικού Τραγουδιού» και τον Χρήστο Τούμπουρο που διέθεσαν υλικά από τα αρχεία τους για την οπτικοακουστική επένδυση της εκδήλωσης, όπως επίσης την «Άπειρος» και τον Ναπολέοντα Ροντογιάννη για την οπτικοακουστική της κάλυψη που θα εμπλουτίσει και το οπτικοακουστικό αρχείο της Συνομοσπονδίας.

Τέλος - αλλά καθόλου έσχατα - θέλω προσωπικά να απευθύνω εγκάρδιες ευχαριστίες σε όσους πασχίζουν για την προετοιμασία και τη διοργάνωση αυτών των εκδηλώσεων, στον Έφορο Πολιτισμού και την Πολιτιστική Επιτροπή, για την εμπνευσμένη, συλλογική και παραδειγματική δουλειά τους. Η δράση της Πανηπειρωτικής έχει βάθος, η δουλειά των Επιτροπών που πλαισιώνουν τη δράση του Δ.Σ. το αποδεικνύει. Τόσο η αποψινή εκδήλωση, όσο και ο πλουσιότατος και ποιοτικός προγραμματισμός της φετινής περιόδου, το υπογραμμίζουν με τον καλύτερο τρόπο!

Γιώργος Οικονόμου

Πρόεδρος της ΠΣΕ